Bottom-up-projecten in stedelijke transformatiegebieden; van (on)schatbare waarde!

Data: di 17 en woe 18 november, di 24 en woe 25 november en di 1 december 2015
Tijd: 19.30 inloop/ 20.00 begin programma – 21.30 uur + aansluitende borrel
Moderatie: Eric Dil

Sabrina Lindemann ( Mobiel projectbureau OpTrek) organiseert in november/ december vijf avonden over de waarde van bottom-up-projecten in stedelijke transformatiegebieden. Elke avond lichten twee experts uit verschillende disciplines hun denkwijze en methodieken toe om waarde in kaart te brengen en geven hun visie op de waardebepaling van dergelijke projecten. In de reeks dienen als concrete casus de projecten die Lindemann zelf organiseert in de Haagse Binckhorst, een binnenstedelijk bedrijventerrein in transitie.
De vraag hoe je de waarde en de impact van deze projecten zichtbaar kunt maken en hoe die waarde te communiceren is staat in deze reeks centraal.

Gastsprekers:

17 november Jochum Deuten (Effectenarena) & Simon van Dommelen (Wijkondernemingen en Noorderpark Trust, Amsterdam)
18 november Harry Kruiter (Instituut voor Publieke Waarde) & Maurice Specht (Leeszaal West Rotterdam)
24 november Sikko Cleveringa (CAL-XL, laboratorium voor kunst en samenleving) & Frederiek Roetgerink (De gelukkige Stad)
25 november Ursula Kirchholtes (participerende ontwerpende MKBA) & Tabo Goudswaard (Social Designer en betrokken bij programma The Art of Impact)
1 december Heleen Bothof (LUZ architecten en betrokken bij de ontwikkeling van The Economics of Ecosystems and Biodiversity (TEEB) a global initiative focused on “making nature's values visible”) & Jurgen van der Heijden (manifest Waardecreatie platform 31)

Locatie: International Center for Civic Hacks (ICX), Stille Veerkade 19, 2512 CM Den Haag

Mede mogelijke gemaakt door: Stroom Den Haag en Stichting DOEN /  Met speciale dank aan International Center for Civic Hacks (ICX)

SPREKERS:

Introductie door Sabrina Lindemann en Erik Dil

Video van de introductie

Dinsdag 17 november:

Jochum Deuten
is vrijgevestigd adviseur en onderzoeker. Het inzichtelijk maken van maatschappelijke effecten is zijn specialiteit: wat levert het op voor bewoners, de wijk of de maatschappij in brede zin?
Hij maakte rendementsanalyses van uiteenlopende interventies: van innovatieve woonzorg-concepten tot het stoomschip De Rotterdam, van klushuizen tot een 10 jarige aanpak van een achterstandswijk. De afgelopen jaren verzorgde hij vele trainingen en workshops. Het bijdragen aan vernieuwing van het vakgebied heeft zijn voorliefde. Zo ontwikkelde hij voor Platform31 de Effectenarena: een basisinstrument voor maatschappelijk rendement dat ondertussen is uitgegroeid tot een landelijke standaard. En nam hij in 2011 het initiatief voor een nieuwe landelijke kennisbank voor effectieve wijkinterventies: Wat Werkt in de Wijk. Op het gebied van de drie decentralisatie ontwikkelde hij met onder meer de Hogeschool Arnhem Nijmegen de Effectencalculator.
Meer informatie of  linkedin.com/in/jochumdeuten

Video van de presentatie

Simon van Dommelen
werkt als zelfstandig adviseur, kwartiermaker en verbinder aan uiteenlopende projecten op het gebied van cultuur en stedelijke ontwikkeling. Zo is hij medeoprichter van de Noorderpark Trust, een wijkonderneming in Amsterdam Noord die het Noorderpark van onderop tot ontwikkeling brengt en de opgebouwde kennis deelt in andere steden. Hij richtte daarnaast de Leegstand Oplossers Amsterdam (LOLA) op, een samenwerkingsverband van maatschappelijke netwerkorganisaties dat leegstaand vastgoed in Amsterdam e.o. beschikbaar stelt voor maatschappelijk initiatief en daar nieuwe strategieën voor ontwikkelt. Simon vervult diverse bestuurs- en adviesfuncties in de culturele sector en publiceert regelmatig over de bottom-up praktijk in de stad.
Naast zijn missie om creativiteit en nieuwe energie op te wekken uit onverwachte samenwerkingsverbanden mengt Simon zich regelmatig in discussies over de waarde van bottom-up initiatieven, onder meer voor Agenda Stad.
Meer informatie

Video van de presentatie

-------------

Woensdag 18 november

Harry de Kruiter
is actieonderzoeker bij het Instituut voor Publieke Waarden. Daarnaast doet hij onderzoek naar het lerende vermogen van gemeentelijke organisaties. Het Instituut voor Publieke Waarden (IPW) ontwikkelde in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken een waarderingsinstrument als hulpmiddel voor gemeenten en initiatiefnemers om de waarde van een maatschappelijk initiatief beter te kunnen bepalen. Eind november verschijnt een handboek voor maatschappelijke initiatieven. Daarin is dit waarderingskader verder uitgewerkt.
Meer informatie

Video van de presentatie

Maurice Specht
Is zelfstandig onderzoeker en stadsmaker, gefascineerd door hoe mensen zelf de stad maken. Onderzoek doen betekent voor hem niet alleen schrijven over anderen, maar ook zelf initiatieven nemen en onderlinge gesprekken tussen stadsmakers, beleidsmakers, onderzoekers en professionals organiseren. De afgelopen jaren publiceerde hij een tweetal boeken, voortkomend uit praktijkonderzoek in Rotterdam. Het eerste (samen met Erik Sterk en Guido Walraven) over sociaal ondernemerschap in de participatiesamenleving, het tweede (samen met Joke van der Zwaard) over de uitvinding van de Leeszaal Rotterdam West, een publieke ontmoetingsplek gerund door 101 vrijwilligers. Door het verhaal over het (verborgen) denk- en doewerk, alsmede de grotere sociale, bestuurlijke en maatschappelijke betekenis op te tekenen geeft hij woorden aan een nieuw soort waardecreatie in de stad. Het daarin ontwikkelde denken vormt de basis voor publieke gesprekken en advieswerk voor diverse gemeenten.
Meer informatie

----------------

Dinsdag 24 november

Sikko Cleveringa
is de spil van CAL-XL, de Nederlandse netwerkorganisatie voor participatieve kunst en nieuwe cultuurfuncties. Hij geeft leiding aan een team van landelijke deskundigen die werken aan netwerkvorming, scholing, onderzoek, documentatie en lobby en is zelf actief op deze terreinen als senior adviseur. In de periode 2001 -2010 was hij Cultuurmakelaar van de gemeente Deventer bij Bureau Kunstcircuit. Hij is één van de pioniers in Nederland van het ontwikkelen en begeleiden van participatieve kunstpraktijken. Sikko Cleveringa ontwikkelde o.a. een projectscan voor het optimaliseren en legitimeren van participatieve kunstpraktijken. Op basis van deze scan zijn verschillende tools ontwikkeld: van een online dashboard voor rationeel kwaliteitsmanagement van meerjarige programma's tot een fysiek spel waarmee de maatschappelijke waarde invoelbaar wordt en de stakeholders letterlijk en figuurlijk hun eigen project kunnen doorlopen.

CAL-XL
Community Arts Lab XL (CAL-XL), laboratorium voor kunst en samenleving, is de Nederlandse netwerkorganisatie voor participatieve kunst en nieuwe cultuurfuncties. Kernthema’s zijn cultureel ondernemerschap en maatschappelijk engagement, professionalisering en legitimering, van project naar programma, cultuur producerende burgers en strategische allianties. CAL-XL is een platform en katalysator voor nieuwe verbindingen tussen artistieke en maatschappelijke sectoren, tussen theorie en praktijk. Speerpunten zijn netwerkvorming, scholing, onderzoek en documentatie.
Meer informatie

Video van de presentatie

Frederike Roetgerink
is een creatieve stadsontwikkelaar. Van jongs af aan heeft ze affiniteit met de fysieke kant van stedelijke ontwikkeling. Vanuit de wens om iets voor de maatschappij te betekenen is ze bestuurskunde gaan doen na het VWO. In 2013 heeft ze haar master Strategic Urban Studies afgerond bij het NSOB met de scriptie ‘De gelukkige stad’, vanuit het idee dat mensen er niet zijn om de stad goed te laten functioneren, maar dat de stad er is om mensen goed te laten functioneren. Welke randvoorwaarden dragen bij aan geluk? En hoe kan de maatschappij, de stad, van individu tot overheid, daar aan bijdragen? Haar missie: geluk een sterkere plek geven in het maatschappelijk debat, in de overtuiging dat dat uiteindelijk óók financieel het meest rendabel is.
Meer informatie

Video van de presentatie

------------------

Woensdag 25 november

Ursula Kirchholtes (ir.)
is omgevingseconoom. Dit betekent dat zij nagaat welke sociale en fysieke effecten een project teweegbrengt, wat de maatschappelijke baten hiervan zijn en of deze groter zijn dan de kosten. Zo becijferde zij de baten van natuur, water, sociale cohesie en cultuurhistorie (MKBA Landschap, Stadslandbouw, TEEB-Stad). Haar speciale aandacht gaat uit naar het vroegtijdig sturen van het ontwerp en het planproces vanuit baten, het maken van meetlatten en het aantonen van nieuwe baten. Dit deed zij o.a. in de projecten ‘meerwaarde van kunstinbreng in ruimtelijke planprocessen’ en in ruimtelijk statistische onderzoeken over de baten van creatieve broedplaatsen, sociale cohesie, inrichtingskwaliteit van de buitenruimte en vestigingsklimaat. Ursula werkt als zelfstandig consultant voor overheden en bedrijven en als docent omgevingseconomie bij de HAS hogeschool. Zij publiceerde onlangs het onderwijsmateriaal ‘De kunst van het kiezen met Omgevingseconomie’ voor het HBO.

Video van de presentatie

Tabo Goudswaard
is kunstenaar/social designer. Hij ontwerpt nieuwe manieren van kijken naar maatschappelijke vraagstukken. Hij zoekt aansluiting bij het alledaagse gedrag van mensen en ontwerpt nieuwe concrete handelingsperspectieven met en voor betrokkenen. Door zijn werk is hij ervan overtuigd geraakt dat ontwerpers en kunstenaars een cruciale rol kunnen spelen bij het vormgeven van de samenleving. Tabo Goudswaard vormt met drie consultants de kern van de afdeling van organisatieadviesbureau Twynstra Gudde waar kunstenaars en adviseurs samenwerken voor een zo groot mogelijke impact op maatschappelijke vraagstukken. Daarnaast is hij initiatiefnemer en projectleider van SOCIALDESIGNFORWICKEDPROBLEMS, een publiek onderzoek naar de inzet van sociaal ontwerp voor ‘taaie’ problemen. Hiernaast is hij aangesteld als intendant bij The Art of Impact, het nieuwe stimulerings- en onderzoeksprogramma voor kunstprojecten met maatschappelijke impact van het ministerie van OCW en de zes landelijke publieke cultuurfondsen.
Meer informatie

Video van de presentatie

-------------------

Dinsdag 1 december

Heleen Bothof
Heleen werkt met haar bureau LUZ architecten aan het verduurzamen van de stedelijke omgeving. Zij heeft een voorliefde voor complexe opgaven en zet haar ontwerpkwaliteiten in om problemen te verduidelijken, kansen inzichtelijk te maken en partijen aan een gezamenlijke oplossingsrichting te committeren. Sinds 2011 is Heleen betrokken bij de ontwikkeling van TEEB-stad. In 2013 ontwikkelde ze samen met Platform31, Fabrique en Buck Consultants International de online TEEB-stad tool. Deze tool brengt de maatschappelijke baten van groen- en watermaatregelen in de stad in beeld en biedt gebruikers de mogelijkheid om voor een eigen case de baten globaal te berekenen.
Meer informatie

Video van de presentatie

Jurgen van der Heijden
Werkt in dienst van AT Osborne als adviseur milieu en omgeving, en is een dag in de week gedetacheerd bij Stichting Omzien, die bewoners helpt met eigen initiatief rond zorg en welzijn. Als vrijwilliger is Jurgen bestuurslid van CALorie, de energiecoöperatie van bewoners van Castricum. Hij begeleid veel bewonersinitiatieven en heeft interesse in hun meervoudige waardencreatie: door de inzet van een enkel middel, een auto bijvoorbeeld, kunnen zij eenvoudig resultaten bereiken rond dagopvang, boodschappen, klussen en vervoer naar artsen. Een grote zorgorganisatie krijgt tegen hoge kosten slechts één auto voor elkaar voor één doel. Dat verschil kunnen bewoners overal maken binnen heel veel sectoren: energie, zorg, welzijn, vervoer, voedsel, recycling, veiligheid. Hier ligt een enorm sociaal-economisch potentieel. Door dat voor te rekenen kan dit potentieel veel groter worden.
Meer informatie
www.omziennaarelkaar.nl

www.calorieenergie.nl

Video van de presentatie